Розмова записана у 2015 році. Це було останнє інтервю посла мені, як журналісту. При наступній зустрічі він сказав: “Не хочу з Вами спілкуватися, ви все одно нічого хорошого не напишете”. Держслужбовець вважає, що журналіст мусить писати про нього тільки щось хороше. Самі судіть про рівень його компетенції.

O.I. Dzień dobry Państwu, nazywam się Oleksandr Iwachniuk. Dziś mamy kolejne spotkanie na temat kolejek na granicy Państwowej i nie tylko, biorąc pod uwagę że spotkamy się z Nadzwyczajnym Upewnoważnionym Posłem Ukrainy w RP Polsce – Andrzejem Deszczycą. Dzień dobry, Panie.

A.D. Dzień dobry.

O.I. Moje pierwsze pytanie: czy są widoczne jakieś zmiany na granicy od czasu naszego ostatniego spotkania rok temu?

A.D. Spotkaliśmy trochę mniej niż rok temu. Czy nastąpiły jakieś zmiany? Myślę, że to, co się dzieje na granicy – to potrzebuje koordynalnych zmian. I nie da się zmienic w ciągu pół roku tego, co byśmy wszyscy chcieli, tzn zmniejszyć kolejki czy w ogóle je zlikwidować. To, co mamy możliwość spostrzegać w ciągu ostatniego półrocza, to że się odbyło dużo spotkań polsko-ukraińskich przedstawicieli służb kontroli granicznych i celników – oznacza że zrozumieliśmy że istnieje jakiś problem i stąd przez ostatnie pół roku mieliśmy okazję podpisania umowy o wykorzystaniu kredytu polskiego w celu modernizacji potrzeb infrastruktury granicznej. I jeśli ten kredyt zostanie w pełni wykorzystany, to, mam nadzieje, że rezultat będzie widoczny. Ale powtarzam jeszcze raz, że to nie jest sprawa, którą da się załatwić przez 1-2 miesiące, to jest sprawa długiej perspektywy, i ja jestem w pełni przekonany, że musimy jakoś działać w tym kierunku.

O.I. Pamiętam, że Pan, pod czas ostatnich odwiedzin punktu granicznego, powiedział, ze problem leży nie w ilości punktów granicznych, a raczej w jakości pracy wykonywanej przez pracowników straży granicznej.

A.D. Zgadzam się z tym. I myślę, że najpierw musimy podnieść efektywność pracy tych punktów granicznych, które już mamy, żeby moc wykorzystać je w pełnej mocy. Są 8 punktów granicznych i przynajmniej na 4 z nich musimy ulepszyć jakość dróg lub troche rozszerzyć te drogi i są to takie punkty graniczne jak: Korczowa-Krakowets, Drogobyć-Urgyniw, Bydomierz-Rusiw i Krosyczenko Spic-Milnycja. Jeśli my ze strony uraińskiej zbudujemy drogi do tych punktów granicznych i je poddamy rozszereniu, to ukraińscy turyści będą mieli możliwość przejazdu przez większą ilość punktów granicznych.

O.I. Proszę Pana, Pan teraz mówi o stronach technicznych, ale ludzi, z którymi miałem okazję rozmawiać o kolejkach na granicy, myślą, że problem głównie dotyczy straży graniczną i celników również ze strony ukraińskiej, jak i ze strony polskiej. Jak Pan myśli, czy da się coś zmienić w tej sprawie, żeby ci pracownicy pracowali bardziej efektywnie, nie brali łapówek (bo są zafilmowane podtwierdzenia)?

A.D. Nie wykluczam tego. No to wtedy trzeba zmienić pracowników. Jeśli oni biorą łapówki, to muszą zostać uwięzeni.

O.I. W ciągu dwóch lat, zostali uwięzeni 2 celnicy, o pracownikach straży granicznej, niestety, nie mam informacji.

A.D. Ja bym chciał Panu przypomnieć, że jestem Posłem Ukrainy w RP Polsce, a nie Głównym Prokuratorem.

O.I. Wtedy proszę Pana mi powiedzieć jaki Pan ma możliwości i jak Pan wykorzystuje te możliwości, żeby wprowadzić jakieś zmiany na granicy i kiedy już się skończy ta 7-godzinna kolejka?

A.D. Chcę Panu powiedzieć, że ja i moi koledzy jeżdzimy do punktów granicznych, spostrzegamy i myślimy o tym, jak da się zmniejszyć te kolejki czy w ogóle je zlikwidować. To co my możemy zrobić, będąc w Warszawie i mając pracę dyplomatyczną, to to że stworzyć warunki prawne, żeby te kolejki zlikwidować . I, jak już wcześniej powiedziałem, w ciągu ostatniego półrocza pracowaliśmy nad tym, żeby zawrzeć umowę z Polską o wykorzystanie kredytu w wymiarze 100mln euro, który pójdzie na to, żeby zmodernizować infrastrukturę na granicy. To taka jest nasza praca. My się spotykamy z polskimi kierownikami straży granicznej i informujemy ich o tym, przez jaki czas ukraińscy obywateli stoją na granicy, żeby w końcu przejechać przez tą granicę. Powiem, że ja osobiście również stoję w kolejkach wbrew temu, że mam paszport dyplomatyczny i mogę unikać tego oczekiwania. Ja tracę koło 10 minut na sprawdzenie dokumentów i co raz zwracam uwagę polskich pracowników straży granicznej na to, że da się to robić szybciej.

O.I. Są dwie możliwości tego, żeby nie było kolejek. Pierwsza: wyodrębnić specjalny punkt dla tych, którzy jadą z małego ruchu przygranicznego lub w ogóle wyodrębnić kilka punktów dla takich osób. Druga: pozwolić osobom, które muszą co 5 dni się rejestrować na granicy, poddać legalizacji te samochody, które już kupiły.

A.D. To pytanie dotyczy Ministerstwa Spraw Finansowych.

O.I. Rozumiem. Czy Pan proponował coś takiego i czy myśli Pan, że podobna decyzja by pomogła zlikwidować dany problem?

A.D. W sprawie tego, że Pan zaproponował wyodrębnić specjalny punkt graniczny dla osób z małego ruchu przegranicznego, to skąd mieszkaniec miasta Charkowa lub Czernigowa będzie wiedział, że dany punkt dotyczy tylko osób własnie z tego małego ruchu przegranicznego, i nie pojedzię dotąd i nie stanie w kolejce? Myślę, że nie ma potrzeby lokalnie załatwiać ten problem ,a tylko zrobić takie punkty graniczne, żeby na nich nie było żadnych kolejek. A pytanie dotyczące importu samochodów na jakis określony czas, musi dotyczyć naszego Urządu i bezpośrednio Ministerstwa Finansów Ukrainy. Ja myśle, że trzeba zrobić jaknajwięcej dla tego, żeby te osoby nie jeżdziły co raz żeby się zarejestrować .

O.I. Żeby nie było potrzeby jeżdzić po rejestrację.

A.D. Bo minimum 50 procent osób stojących na granicy – to własnie te osoby, które co 5 dni jeżdża po rejestrację samochodu w Polsce i jadą pózniej z powrotem. Myślę,że musimy to załatwić bardziej zasadniczo, np. żeby można było importować samochody według nizszych stop czy w ogóle zakazać taką opcję.

O.I. Państwowa Służba Fiskalna zdecydowała w ogóle uniemożliwić podobny ruch, więc oni chcą, żeby ich „wymieli” z granicy?

A.D. To Pan musi już iść z takim pytaniem do Państwowej Służby Fiskalnej.

O.I. Jakie są Pana życzenia osobom, które przejeżdżają przez granicę… Raczej tak: pod koniec naszej ostatniej z Panem rozmowy, Pan zachęcał ukraińców do legalizacji pobytu w Polsce. To czy ten problem legalizacji jest aktualny do tej pory?

A.D. Nie wiem, czy Ukraińcy się dosłuchali moich słów czy nie, ale w tej chwili dostajemy dość mało wiadomości od pracowników Polskiego Organu Ochrony, że Ukriańcy nie legalizują pobyt w Polsce. Większość właśnie nie zapomina o legalizacji, i to jest dobrze, bo w tym przypadku da się obronić własne prawa.

O.I. Cóż, z naszej rozmowy wywnioskowałem że w najbliższym czasie się nie da załatwić problem na granicy, bo nikt nie myśli, że ten problem jest największy.

A.D. Myślę, że podobne pytanie trzeba zadresować do naszych pracowników straży granicznej i celników i ja również myślę, że musimy pracować nad tym żeby ten problem załatwić, bo są mechanizmy załatwiające i my nad tym pracujemy wspólnie z Misterstwem Finansów Ukrainy, z Urządem Straży Granicznej Ukrainy i z administracjami Lwowa i Volyni. Ale jeśli się nie da czegoś załatwić ze strony ustawodawczej, to Ukraińcy niech nie wybierają taka władę. Bo włada musi robić wszystko, żeby bronić interesy obywateli i w tym żeby również nie było kolejek na granicach.

O.I. Dziękuję.